Ans Vermeulen, 4 november 2018
Complimenten dragen bij aan meer werkplezier. Echt. Toch is het geven van complimenten op de werkvloer niet zo vanzelfsprekend. Terwijl complimenteren een krachtig middel is. En dat werkt overal waar mensen samenwerken, ook in de privésfeer.
Een compliment op zich zorgt al voor een prettige sfeer. Een sfeer waarin vriendelijkheid geen doel is maar wel een middel om te zorgen dat mensen zich gewaardeerd voelen. En waardering werkt nou eenmaal beter dan afstraffen of dreigen met sancties. Mensen groeien ook meer van waardering dan van afkeuring of een negatief oordeel. Denk maar eens aan kinderen. Zij reageren beter op een positieve opmerking dan op al die zinnetjes waarin ‘niet’ voorkomt. Dat heeft te maken met hoe ons brein werkt. De hersenen hebben moeite met het woordje ‘niet’. Even het aloude voorbeeld, maar het werkt nog steeds: ‘denk nu niet aan een roze olifant!’. En? Waar denk je aan? Dat bedoel ik.
Als iemand waardering ervaart is dat een stimulans om op de ingeslagen weg door te gaan. Of om de vaardigheid die waardering oproept, steeds verder te ontwikkelen en daar nog beter in te worden. Als je erin slaagt om op de werkvloer juist die vaardigheid van een collega te benadrukken, heb je goud te pakken.
Om daarin te slagen moet je een paar regels goed onthouden. Benoem minimaal het gedrag waarvoor je waardering hebt. Bijvoorbeeld: Jij let altijd heel goed op dat iedereen aan het woord komt, dat vind ik knap.’ Of nog beter: benoem de intentie van de ander en spreek daar je waardering voor uit. Bijvoorbeeld: ‘ik zag hoe je tijdens het overleg steeds alert was om een veilige sfeer in de groep te bevorderen; daardoor was iedereen op een ontspannen manier betrokken, het overleg verliep daardoor heel prettig en was ook effectief.’
Iemand een compliment geven is toch niet zo moeilijk zou je denken. Maar gewoon zeggen ‘wat goed van je!’ is niet voldoende. Of, wat mij betreft nog erger: ‘hélemaal góed!’ Brrr. Het is snel gezegd en daardoor verliest het aan kracht. Dat is het lastige met taal. Woorden die te vaak door iedereen gebruikt worden, raken versleten en worden nietszeggend. Los daarvan kan een snel uitgesproken ‘goed zeg!’ ook voortkomen uit een soort gemakzucht. Zoiets als grote stappen, snel thuis. Het effect is er naar: snel thuis, snel weer voorbij!
Oprecht waarderen vraagt om aandacht. Echte aandacht voor wat de ander doet of zegt. Als je vanuit echte aandacht een compliment kunt geven, maakt het hart van de ontvanger een sprongetje. En zorgt zo voor een kleine of grotere groeispurt in zijn of haar ontwikkeling. En als jij groeit, groeit ook je organisatie. Groeien is leuk, daar wordt iedereen blij van. Ook de baas.